(data.gov.vn) Trong Quy chuẩn QCVN 109:2017/BTTTT quy định cấu trúc dữ liệu công dân được trao đổi bằng ngôn ngữ XML giữa các hệ thống thông tin. Tuy nhiên, hiện nay, ngôn ngữ JSON cũng thường được sử dụng để trao...

1.   Giới thiệu chung

Ngày 04/4/2017, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có Thông tư số 02/2017/TT-BTTTT ban hành “quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về cấu trúc thông điệp dữ liệu công dân trao đổi với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư” (QCVN 109:2017/BTTTT). Quy chuẩn QCVN 109:2017/BTTTT quy định cụ thể về cấu trúc các thông điệp dữ liệu chứa thông tin công dân khi trao đổi với CSDLQG về dân cư để bảo đảm sự tương hợp và dễ dàng trong trao đổi, xử lý, thống nhất dữ liệu có liên quan đến dân cư.

Trong Quy chuẩn QCVN 109:2017/BTTTT quy định cấu trúc dữ liệu công dân được trao đổi bằng ngôn ngữ XML giữa các hệ thống thông tin. Tuy nhiên, hiện nay, ngôn ngữ JSON cũng thường được sử dụng để trao đổi dữ liệu trên mạng internet, trong một hệ thống thông tin giữa trình duyệt và máy chủ hoặc giữa các hệ thống thông tin. So sánh JSON với XML thì JSON nhỏ và nhẹ hơn nhưng các công nghệ phụ trợ để đảm bảo sự chặt chẽ về dữ liệu thì hạn chế hơn XML. Vì vậy, JSON chủ yếu được sử dụng để truyền tải dữ liệu trong một hệ thống giữa trình duyệt và hệ thống phần mềm lớp giữa.

Xuất phát từ sự phổ biến của ngôn ngữ JSON trong trao đổi dữ liệu, trong khi QCVN 109:2017/BTTTT chỉ quy định sử dụng ngôn ngữ XML, Cục Tin học hóa đã nghiên cứu mô hình áp dụng ngôn ngữ JSON phù hợp với QCVN 109:2017/BTTTT để đáp ứng nhu cầu thực tế nhưng vẫn đảm bảo sự tuân thủ cấu trúc của QCVN 109:2017/BTTTT, tạo điều kiện thuận lợi để trao đổi dữ liệu trong trao đổi dữ liệu nội bộ của một hệ thống thông tin và giữa các hệ thống thông tin, với CSDLQG về dân cư, đảm bảo dữ liệu là thông suốt, nhất quán về cấu trúc và thông tin mặc dù có thể xử lý qua nhiều ngôn ngữ khác nhau (Mô hình chuyển đổi đã được công bố trên trang thông tin điện tử của Cục Tin học hóa và trang chuyển đề QCVN 109).

Bên cạnh đó, để thử nghiệm mô hình chuyển đổi, Cục Tin học hóa đã nghiên cứu xây dựng công cụ thử nghiệm chuyển đổi để giúp các cơ quan, đơn vị sử dụng, thử nghiệm để hiểu rõ hơn phương pháp chuyển đổi khi xử lý dữ liệu giữa các tiêu chuẩn XML và JSON. Bộ công cụ bao gồm công cụ chuyển đổi trực tuyến trên Internet và thư viện lập trình để các cơ quan, đơn vị tải về, sử dụng thử nghiệm trong hệ thống thông tin của mình.

2.      Địa chỉ sử dụng công cụ phần mềm

a)    Công cụ thử nghiệm trực tuyến tại địa chỉ: http://tools.qcvn109.gov.vn/XMLJSONConvert

Công cụ và thư viện cũng có thể dễ dàng  truy cập từ trang chủ của trang chuyên đề QCVN 109 tại địa chỉ http://tools.qcvn109.gov.vn

3.  Sử dụng công cụ phần mềm

Các bước sử dụng công cụ phần mềm chuyển đổi XML – JSON như sau:

-       Truy cập vào trang chủ của trang chuyên đề công bố QCVN 109:2017/BTTTT và chọn menu Công cụ, Chuyển đổi XML-JSON hoặc vào từ đường dẫn trực tiếp bên trên.

-       Màn hình trình duyệt hiện ra như sau:

a)     Để chuyển đổi thông điệp dữ liệu công dân từ XML sang JSON:

+ Nhập dữ liệu XML vào ô Thông điệp dữ liệu công dân (trong thử nghiệm có thể kích vào Mở thông điệp mẫu để lấy thông điệp mẫu đã ban hành theo QCVN 109)

+ Kích vào nút XML --> JSON, thông điệp dữ liệu JSON sẽ hiện bên phải.

+ Kết quả chuyển đổi theo hình dưới.

Trong trường hợp có lỗi thông điệp đầu vào, lỗi sẽ hiển thị bên dưới và chỉ rõ chi tiết lỗi. Ví dụ

Trong trường hợp này, Mã quốc gia VN1 tại dòng 55 không có trong danh mục bảng mã theo quy định.

Ghi chú:

-         Việc chuyển đổi dữ liệu XML đầu vào chưa kiểm tra chặt chẽ cấu trúc theo QCVN109, để kiểm tra ràng buộc chặt thông điệp XML sử dụng công cụ Kiểm tra hợp chuẩn trên trang công cụ.

-         Các dữ liệu thừa sẽ bị bỏ qua.

b)    Chuyển đổi thông điệp công dân từ JSON sang XML.

+ Nhập dữ liệu JSON vào ô Thông điệp dữ liệu công dân JSON trong ô bên phải.

+ Kích vào nút JSON --> XML, thông điệp dữ liệu XML sẽ hiện bên phải.

+ Kết quả chuyển đổi theo hình dưới.

Trong trường hợp chuyển đổi bị lỗi, thông tin lỗi sẽ hiển thị bên dưới

Trong trường hợp trên, thông tin dòng 188 “GhiChuChiTiet” không có trong thuộc tính của CongdanCollection theo quy định cấu trúc của QCVN109.

Ghi chú:

-         Chỉ các thông tin có trong QCVN109 mới được chuyển đổi sang XML, các thông tin khác có thể bị bỏ qua hoặc báo lỗi.

-         Trong quá trình chuyển đổi chưa kiểm tra ràng buộc chặt về tuân thủ QCVN 109. Để kiểm tra kết quả có tuân thủ đầy đủ QCVN 109 có thể sử dụng công cụ Kiểm tra hợp chuẩn được cung cấp trên trang công cụ.