(data.gov.vn) Ngày nay dữ liệu lớn được sử dụng rộng rãi. Mặc dù có nhiều lợi ích do khối lượng dữ liệu lớn, nhưng sự gia tăng dữ liệu cũng mang lại nhiều thách thức khác nhau liên quan đến việc bảo trì dữ liệu. Vì vậy các cơ quan, tổ chức phải xây dựng hành lang pháp lý về quản trị dữ liệu cho cơ quan mình. Bài viết giới thiệu nội dung chính về chính sách quản trị dữ liệu tại 3 bang của Úc để tham khảo, áp dụng

Ngày nay dữ liệu lớn được sử dụng rộng rãi bởi các thành phố trên toàn thế giới để đưa ra các quyết định thông minh và theo định hướng nhằm tăng trưởng và phát triển kinh tế. Mặc dù có nhiều lợi ích do khối lượng dữ liệu lớn, nhưng sự gia tăng dữ liệu cũng mang lại nhiều thách thức khác nhau liên quan đến việc bảo trì dữ liệu. Các thành phố thường xuyên phải đối mặt với tình thế đánh đổi giữa thực hiện quản trị dữ liệu phù hợp vì lợi ích của người dân và xây dựng giải pháp khai thác, sử dụng giá trị tiềm năng từ các bộ dữ liệu thu được. Ngoài ra, vấn đề trở nên phức tạp hơn do sự tham gia của nhiều bên liên quan.

Tất cả các cơ quan hành chính tiểu bang ở Úc đã phát triển các chính sách dữ liệu mở, dùng làm hướng dẫn cho các chính quyền thành phố trực thuộc. Nội dung của hướng dẫn được chính quyền các thành phố sửa đổi để phù hợp nhất với chính sách quản trị của khu vực. Trong phần sau của bài này mô tả ngắn gọn khuôn khổ và nguyên tắc của tất cả các chính sách dữ liệu mở của chính quyền các bang được áp dụng tại Úc.

Chính quyền Bang Queensland

Chánh Văn phòng Thông tin Chính quyền Queensland (QGCIO) đã ban hành các chính sách để tăng cường khả năng quản lý dữ liệu. Các hướng dẫn liên quan đến từng chiến lược bao gồm các nội dung chính về quản lý thông tin (Chính quyền Bang Queensland, 2018).

Quản lý thông tin được định nghĩa là phương pháp tuân theo kế hoạch có hệ thống về cách thu thập, tổ chức, phổ biến, bảo mật, duy trì và xử lý thông tin có giá trị. Khung quản lý dữ liệu được QGCIO xây dựng để quản lý thông tin hiệu quả. Các thành phần chính bao gồm:

 Quản trị thông tin : Thành phần này tập trung vào chiến lược và hoạch định các chính sách để đưa ra định hướng trong tương lai về việc sử dụng và quản lý thông tin. Thành phần cũng đề cập đến " Quản lý nhân lực ", " Quản lý rủi ro", " Quản lý chất lượng" và " Quy trình quản trị". Hơn nữa, tổ chức có trách nhiệm cung cấp hướng dẫn liên quan đến các hoạt động quản lý thông tin và định hướng phù hợp với mục tiêu; Nội dung 'Lãnh đạo và hỗ trợ' để gắn kết mọi người trong tổ chức hướng tới mục tiêu tương tự và đảm bảo rằng các thông lệ quản trị thông tin được thực hiện, và ' Quản lý hiệu suất và báo cáo' để giám sát hiệu quả của các chính sách của chính quyền.

Quản lý tri thức: Thành phần này giúp trích xuất, cải thiện thông tin và hình thành các liên kết giữa các tài sản tri thức khác nhau. ' Nghiệp vụ thông minh ' và ' Phân tích ' cũng tạo thành một phần chính của thành phần này. Nó cũng bao gồm ' Chuyển giao kiến ​​thức”, “Xây dựng kiến ​​thức' (Tăng giá trị về thông tin đối với dữ liệu công cộng hoặc riêng tư), ' Kết nối kiến ​​thức' (Chuyển nội dung kiến ​​thức thành tài liệu để kết nối con người, ' Phân loại kiến ​​thức ' (phân biệt và nhóm kiến ​​thức theo các chủ đề), ' Khám phá và ứng dụng khai thác dữ liệu'.

Quản lý tài sản thông tin: Thành phần này đề cập đến việc quản lý vòng đời của tài sản thông tin. Nó cũng quản lý ' Đăng ký ' (ghi lại tài sản thông tin và duy trì một kho lưu trữ), ' Phân loại tài sản thông tin ' (phân loại và tổ chức thông tin theo các tiêu chí xác định), ' Siêu dữ liệu ' (lược đồ dữ liệu), ' Giám sát thông tin ' (chỉ định một nhân sự người chịu trách) và ' Nhận dạng ' (xác định tài sản có giá trị).

Quản lý truy cập và sử dụng thông tin: Thành phần này liên quan đến việc cấp phép cho các cá nhân truy cập, trao đổi và sử dụng thông tin. Các thành phần phụ trong thành phần này bao gồm ' Truy cập thông tin và khả năng tiếp cận ', ' Cấp phép và quản lý quyền,' Định giá ' ,' Quyền riêng tư ',' Sở hữu trí tuệ ',' Tìm kiếm và Khám phá '(tìm kiếm và truy xuất thông tin của chính quyền),' Chia sẻ ',' Xuất bản và Phát hành ',' Mô hình hóa thông tin '(cung cấp thuật ngữ và đại diện cho thông tin),' Quản lý Bộ sưu tập '(thu thập dữ liệu trong suốt vòng đời thông tin).

Quản lý hồ sơ: Thành phần này liên quan đến việc tạo, kiểm soát, duy trì, sử dụng và chia sẻ hồ sơ. Các thành phần con hỗ trợ mục đích quản lý hồ sơ bao gồm: 'Tạo và chụp bản ghi ', ' Lưu trữ ', ' Truy xuất và truy cập ' (định vị dữ liệu từ bộ nhớ và sử dụng nó, cung cấp ủy quyền truy cập chính xác), ' Lưu giữ và xử lý ' (duy trì các bản ghi tạm thời trong bộ nhớ cache và xóa chúng để giải phóng bộ nhớ). ' bảo quản ' và 'Tính liên tục kỹ thuật số '(truy cập lâu dài các bản ghi).

Quản lý dữ liệu: Thành phần này liên quan đến việc thu thập, lưu trữ, xử lý, xác thực và truy vấn dữ liệu để cung cấp độ tin cậy và khả năng truy cập dữ liệu dễ dàng. Hơn nữa, có thể được chia thành thành phần con bao gồm: 'Lập mô hình dữ liệu', 'Khả năng tương tác dữ liệu', 'Cơ chế khắc phục sự cố' (khiếu nại và quy trình minh bạch để đảm bảo dữ liệu có chất lượng cao), 'Chất lượng và tính toàn vẹn của dữ liệu', 'Làm sạch dữ liệu', 'Loại bỏ trùng lặp dữ liệu' , 'Thu thập dữ liệu', 'Di chuyển và chuyển đổi dữ liệu', 'Khai thác dữ liệu' và 'Kho dữ liệu'.

An toàn thông tin: Thành phần này liên quan đến các hành vi bảo vệ và quyền riêng tư dữ liệu. Các chính sách được thực hiện tuân theo tiêu chuẩn ISO / IEC 27001: 2013.

Chính quyền Bang New South Wales (NSW)

Sáng kiến ​​chính của Chiến lược CNTT-TT của Chính quyền NSW là phát triển khung quản lý thông tin (Khung IM) để hỗ trợ chính quyền quản lý và sử dụng dữ liệu. Khung là một tập hợp các tiêu chuẩn, chính sách, hướng dẫn và thủ tục nhất quán được thực hiện theo cách thủ công hoặc tự động hóa thông qua phương tiện công nghệ. Điều này sẽ cho phép dữ liệu và thông tin được quản lý một cách an toàn, có cấu trúc và nhất quán (Chính quyền New South Wales, 2013). Các thành phần bao gồm:

Quản lý:  dữ liệu xác định là tài sản chiến lược phục vụ hoạt động trong các cơ quan Chính quyền NSW; được quản lý một cách minh bạch và có trách nhiệm với công dân và tổ chức của NSW.

Thu thập:

Để lập hồ sơ và tạo điều kiện cho việc cung cấp các dịch vụ và chức năng của các cơ quan Chính quyền NSW;

Tôn trọng quyền riêng tư của công dân NSW và tính bảo mật của các tổ chức ở NSW;

Phù hợp với các tiêu chuẩn công nghệ thông tin. Đảm bảo chính xác và nhất quán để phù hợp với các mục đích sử dụng. Đảm bảo đáng tin cậy và có thể được sử dụng, chia sẻ cho các cơ quan Chính quyền NSW để cải thiện dịch vụ công.

Tổ chức

Phải được mô tả và liên kết với dữ liệu hoặc thông tin liên quan, để các cơ quan Chính quyền NSW dễ dàng tìm kiếm, truy xuất, sử dụng và so sánh;

Phải được xác định và tích hợp vào hệ thống cho phép các cơ quan Chính quyền NSW thường xuyên theo dõi và quản lý chúng theo giá trị.

An toàn

Phải phát hiện truy cập trái phép, thay đổi, mất hoặc xóa, để đảm bảo tính toàn vẹn và giá trị liên tục của dữ liệu đối với các cơ quan Chính quyền NSW;

Phải áp dụng các quy trình kiểm soát và kiểm toán để bảo vệ dữ liệu và thông tin nhạy cảm.

Sử dụng

Để hỗ trợ các cơ quan Chính quyền NSW trong quá trình ra quyết định, lập kế hoạch, phân bổ nguồn lực, thông tin liên lạc, báo cáo và giao dịch;

Được xử lý và phân tích bởi các cơ quan Chính quyền NSW để phát triển các chính sách dựa trên bằng chứng và cải tiến dịch vụ cung cấp cho công dân và tổ chức của NSW;

Và được tái sử dụng, chia sẻ cho các cơ quan, tổ chức để các cơ quan Chính quyền NSW thu được lợi ích tối đa từ các khoản đầu tư xây dựng.

Chia sẻ

Phải tôn trọng quyền riêng tư của công dân và các tổ chức của NSW;

Cho các cơ quan khác của Chính quyền NSW khai thác, sử dụng để giảm thiểu các nỗ lực trùng lặp, hợp lý hóa việc cung cấp dịch vụ và cung cấp cái nhìn tổng thể về nhu cầu của khách hàng hoặc nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực công;

Phải được xuất bản và cung cấp để công dân và tổ chức của NSW khám phá, tạo cơ hội giao tiếp, tham vấn và hợp tác hoặc tham gia vào quá trình xử lý, phân tích và phát triển giá trị gia tăng của dữ liệu.

Duy trì

Phải sử dụng các biện pháp hiệu quả, đánh giá dựa trên rủi ro để tạo điều kiện đảm bảo hoạt động liên tục của các cơ quan Chính quyền NSW;

Phải để đảm bảo tính khả dụng và độ tin cậy của dữ liệu, hỗ trợ việc cung cấp dịch vụ và trách nhiệm giải trình của các cơ quan; tiêu hủy một cách có hệ thống khi việc sử dụng hoàn thành và giá trị của dữ liệu không còn, để giảm thiểu chi phí và rủi ro cho các cơ quan về việc lưu giữ quá mức;

Được lưu trữ một cách có hệ thống để bảo vệ các quyền và lợi ích lâu dài của các công dân và tổ chức NSW.

Chính quyền Bang Tây Úc

Mục đích của Chính sách Dữ liệu Mở của Toàn bộ Chính quyền Tây Úc là cải thiện việc quản lý và sử dụng tài sản dữ liệu của khu vực công để mang lại giá trị và lợi ích cho tất cả người dân Tây Úc. Điều này bao gồm việc phát hành dữ liệu thích hợp và có giá trị cao cho công chúng theo những cách dễ dàng khai thác và sử dụng được. (Chính quyền Tây Úc, 2015)

Chất lượng dữ liệu

Nguyên tắc là người dùng phải tin tưởng vào dữ liệu họ đang truy cập, sử dụng và nhận thức được bất kỳ cảnh báo nào liên quan đến dữ liệu đó.

Cho phép người dùng xác định liệu một tập dữ liệu có phù hợp với mục đích, nhu cầu của mình hay không. Dữ liệu đó phải được cung cấp một tuyên bố hoặc siêu dữ liệu, liên quan đến mục đích và chất lượng của kèm theo.

Ngay cả khi có bất kỳ hạn chế nào liên quan đến dữ liệu, ví dụ như tập dữ liệu chưa hoàn chỉnh, thì dữ liệu vẫn khuyến khích phát hành và cung cấp thông tin đủ để thông báo cho người dùng về hạn chế của dữ liệu.

Mở theo mặc định:

Dữ liệu phải được cung cấp miễn phí hoặc với chi phí tối thiểu cho người dùng để tối đa hóa mức sử dụng tiềm năng.

Dễ dàng có thể tìm kiếm: Dữ liệu có thể dễ dàng khám phá bằng cách truy cập dữ liệu thông qua các cổng thông tin trực tuyến của Chính quyền Tây Úc (data.wa.gov.au). Quyền truy cập mở vào dữ liệu cho phép sự tham gia và hợp tác hai chiều giữa chính quyền và công chúng, ngành, lĩnh vực và cộng đồng.

Có thể sử dụng: Dữ liệu phải được xuất bản ở định dạng mở, được quốc tế công nhận để dễ sử dụng, dữ liệu phải được cấp phép hợp lệ bởi các cơ quan với các điều khoản rõ ràng về bản quyền sử dụng.

Được bảo vệ khi cần thiết : Phần lớn dữ liệu do khu vực công thu thập sẽ phù hợp để cung cấp công khai. Tuy nhiên, có những trường hợp dữ liệu cần được bảo vệ, quyền truy cập bị hạn chế bao gồm:

Quyền riêng tư - thông tin cá nhân hoặc thông tin nhạy cảm có liên quan có thể xác định được một cá nhân;

Bảo mật - dữ liệu hoặc thông tin thuộc loại mật;

Đặc quyền pháp lý;

Thương mại – dữ liệu bị giới hạn bởi hoạt động thương mại như ủy thác thương mại, sở hữu trí tuệ hoặc bằng sáng chế;

Lợi ích công cộng – những dữ liệu khi cung cấp không có lợi cho lợi ích công cộng.

Trên đây là thông tin tổng quan về khung chính sách quản lý dữ liệu của ba bang thuộc Úc. Mỗi bang có những cách thức tiếp cận quản lý dữ liệu khác nhau nhưng đều có điểm chung là các cơ quan đã nhận thức được vai trò của dữ liệu. Khung quản lý dữ liệu của các bang này đều đưa ra các quy định để quản lý chặt chẽ dữ liệu, thúc đẩy việc khai thác tài sản dữ liệu bằng việc tổ chức, thu thập, khai thác phù hợp, đảm bảo an toàn của dữ liệu. Trên cơ sở khung chính sách quản lý dữ liệu này, các cơ quan, địa phương tại Việt Nam có thể tham khảo để xây dựng các chính sách phù hợp cho cơ quan, tổ chức mình.

Tài liệu tham khảo:

https://www.ukessays.com/essays/information-technology/regulations-for-data-governance-case-study.php

https://www.qgcio.qld.gov.au/information-on/Information-Management

https://opencouncildata.org/template-policy/

https://www.qgcio.qld.gov.au/information-on/Information-Management/how-should-i-manage-my-information

https://www.qgcio.qld.gov.au/__data/assets/word_doc/0022/5953/Information-Management-Policy-Framework-v200-.docx

https://www.digital.nsw.gov.au/sites/default/files/IM%20common%20approach%20v1.pdf

https://www.digital.nsw.gov.au/sites/default/files/NSW_Government_Open_Data_Policy_2016.pdf

https://data.wa.gov.au/__data/assets/pdf_file/0009/9549/Open-Data-Policy-Final-v5.9-with-Cover-updated-21.07.15.pdf